De contactloze chip

De RFID-chip is een flinterdun geval dat op één van de pagina's in het paspoort wordt aangebracht. Zoals de bekendere RFID-chips (in kleding en boodschappen) heeft de chip geen batterij: eenmaal binnen het elektromagnetisch veld (bijv. bij de douane) van een zender/ontvanger wordt er d.m.v. inductiespanning de benodige energie opgewekt om de communicatie met een draadloze lezer tot stand te brengen en te onderhouden. Volgens de ICAO-specificatie gebeurt dat op een afstand van maximaal 10 cm (d.w.z als de zender zich aan de ICAO-specificatie houdt).






Klik voor grotere versie.
Update: Een illustratie van het Nederlandse paspoort (klik voor grotere versie). Uit: Informatieblad, Minbzk







Aanvragen paspoort

Om alle benodigde gegevens op de chip te krijgen dient de aanvrager:





  • (nog steeds) een pasfoto in te leveren die aan een aantal (nieuwe) voorwaarden moet voldoen (bijvoorbeeld 'niet lachen'). De praktijkproef 2B wees namelijk uit dat het (ter plekke) laten schieten van foto's door ambtenaren geen geweldige resultaten opleverde;
  • als en wanneer tevens de vingerafdrukken worden opgenomen in het paspoort, zal de aanvrager (nu wel ter plekke) gedurende zo'n 20 seconden telkens een wijsvingers in een lezer moeten plaatsen, opdat de vingerscan gemaakt kan worden. (Babies tot 8 maanden bleken het trouwens te vertikken om 20 seconden het knuistje stil te houden Van kinderen tot vier jaar bleken de scans niet van aanvaardbare kwaliteit, evenals die van mensen ouder dan 65.)

Gelaatsfoto en (later) vingerafdrukken worden op twee manieren op de chip geplaatst: als bestand (de foto bijv. in JPEG-formaat) en een telkens hiervan afgeleide cijferreeks, om later controle-mogelijkheden (van ontvangende douanes) te vergemakkelijken




Het paspoort zal tevens het bekende (blauwe) datablad bevatten, waarop (een aantal van) de totaal beschikbare gegevens van de chip weer als leesbare data staan vermeld (zoals naam, geboortedatum, et cetera. 'Lengte' schijnt trouwens als kenmerk te zijn vervallen).

Controle paspoort

Op het moment dat u met uw fonkelnieuwe biopaspoort in een ander land aankomt, begint die douane, naar verluidt, te controleren of u wel echt de paspoorthouder bent. Van de reiziger vóór u worden de gegevens direct (en draadloos) uit z'n paspoort gelezen, maar u, een ingezetene van de EU, dient eerst uw paspoort te overhandigen, opdat die door een lezer gehaald kan worden. Dat is een extra beveiliging, waarover later meer. Gezichtscamera's en vingerscanners kunnen nu een nieuwe opname van uw gezicht en wijsvingers nemen, teneinde die te vergelijken met dezelfde gegevens op de chip in uw paspoort, dat ondertussen druk en draadloos ligt te keuvelen met de ontvanger van de douane-beambte. Dit alles, zo laat men ons weten, om 'look-alike' fraude tegen te gaan (een snoodaard die reist op het paspoort van iemand die op hem lijkt).
Mochten de controles en vergelijkingen uitwijzen dat u inderdaad de paspoorthouder bent, dan is er niets aan de hand. In het geval van een discrepantie zult u ongetwijfeld even apart worden genomen.

Echter, het is zeer onwaarschijnlijk (en oncontroleerbaar) dat het hierbij blijft: het is namelijk niet ondenkbaar dat een land tegelijkertijd uw gegevens even door de (inter)nationale boevendatabase heenhaalt, en, ook niet ondenkbaar noch uit de lucht gegrepen, dat o.a. uw naam, foto, vingerafdrukken, handtekening en sofinummer (maar wellicht ook adres, email, beroep) worden opgeslagen in een tweede database. Het verzamelen van gegevens is immers een neiging die landen nauwelijks kunnen weerstaan, vooral als het zo gemakkelijk wordt gemaakt (hierover later ook meer).

Met betrekking tot het eerste (de boevendatabase) geven de VS het verschijnsel in hun beschrijving van het kakelverse US_VISIT-systeem (US Visitor and Immigrant Status Indicator Technology) zelfs ruimhartig toe.



Duits voorbeeld van een niet-toegestane foto (uit : Foto-Mustertafel )





Caveat Photoshopper

Het is interessant om (in de Nederlandse en Duitse documentatie) te lezen dat men ervan uitgaat dat de pasfoto (die u zelf moet meenemen en later wordt gescand) door de fotovakman wordt genomen. Is dat zo? Volgens mij nemen steeds meer mensen hun pasfoto's tegenwoordig zelf (met hun digitale camera), deze richtlijnen indachtig, het liefst een stuk of tien, dan kiest men de leukste eruit en die wordt in Photoshop ontdaan van wallen, kraaiepootjes, voorhoofdrimpels en gezichtslijnen, om daarna te worden ge-upload op de site van een fotowinkel (bijv. hier). Die drukt die foto keurig op paspoortformaat weer af en stuurt hem per post terug.
Nu de overheid ervoor heeft gekozen om een in te leveren foto te scannen (en daardoor het probleem - dat een mens nauwelijks in staat is om te constateren of een pasfoto lijkt op de persoon - heeft verlegd van douanier naar ambtenaar die de pasfoto in ontvangst neemt), ben ik reuze benieuwd of de vergelijking tussen de gelaats-scan bij een douanepost met de foto op de chip dan nog positief uitvalt, vooral als men ook de flaporen nog wat heeft geretoucheerd, de mond wat minder heeft laten doen hangen en de neus wat minder groot gemaakt.

Update: op de site Paspoortinformatie laat het MinBzk weten aan welke eisen de pasfoto dient te voldoen. De professionele fotografen blijken reeds geinstrueerd en voor de doe-het-zelver bestaat er een aantal richtlijnen en hulpmiddelen.



Terzijde: wat is er gebeurd met 'iris-controle'?

De ICAO-specificatie biedt ook ruimte voor het opnemen van oog-scans, een ander biometrisch kenmerk. Deze mogelijkheid wordt (niet ten onrechte) door Nederland niet benut, omdat deze technologie gepatenteerd (lees: duur en afhankelijk) is. Deze beslissing is reeds door ex-minister De Graaf in 2003 genomen, getuige dit schrijven aan de Tweede Kamer (p. 4).









Terug naar overzicht